Moet u stappen ondernemen?
Ter plaatse (in het buitenland)
De macht om een feit strafrechtelijk te omschrijven en te beteugelen behoort tot de nationale soevereiniteit. Ieder land bepaalt zelf wat het als een terroristisch misdrijf beschouwt en de straffen die het daarvoor oplegt. Bijgevolg vindt u een bepaald aantal grondbeginselen met betrekking tot de bescherming van personen in de diverse buitenlandse wetgevingen terug.
Wanneer u het slachtoffer bent van een misdrijf in het buitenland, is het van doorslaggevend belang om de plaatselijke autoriteiten op de hoogte te brengen van uw situatie. Zij kunnen dan alle nodige onderzoeken uitvoeren om de dader te identificeren van de feiten waarvan u het slachtoffer bent geworden. Het is ook eenvoudiger om de lokale instanties ter plaatse te mobiliseren dan om dit te doen na uw terugkeer in België.
In de meeste gevallen zullen de plaatselijke autoriteiten in het kader van een terreuraanslag spontaan de nodige stappen ondernemen ten opzichte van u en hoeft u geen klacht in te dienen.
Indien de plaatselijke autoriteiten u echter op het moment van de feiten nog niet als slachtoffer van de aanslag hebben geïdentificeerd, is het belangrijk dat u aangifte doet bij een politiedienst van de plaats waar u zich bevindt.
Verzamel in elk geval de nodige inlichtingen en meld u bij de Belgische consulaire autoriteiten ter plaatse (ambassade of consulaat).
In België
Voor terroristische misdrijven voorziet de Belgische wet een uitzonderingsregeling. Daardoor kan een buitenlandse dader in België worden vervolgd indien hij in het buitenland een misdrijf heeft gepleegd tegen een Belgische onderdaan of een Belgische instelling.
In het geval van een terreuraanslag die in het buitenland werd gepleegd en waarbij Belgische slachtoffers zijn gevallen, opent de sectie terrorisme van het federaal parket automatisch een dossier. U hoeft dus geen klacht in te dienen in België.
Een onderzoek dat in België wordt geopend, blijft echter afhankelijk van het onderzoek dat in het buitenland wordt uitgevoerd, op de plaatsen waar de feiten zich hebben voorgedaan. Aangezien elke Staat soeverein is, kunnen de Belgische rechters en onderzoekers zelf geen onderzoeken in het buitenland uitvoeren. Daarvoor moeten ze eerst tot een samenwerkingsakkoord met het andere land komen via de uitvoering van een internationale rogatoire commissie of een verzoek om rechtshulp.
In de meeste gevallen vinden de rechtsvervolgingen plaats in het land waar de aanslag werd gepleegd.
Dankzij de opening van een bijbehorend dossier in België kan men meewerken aan het onderzoek dat in het buitenland wordt uitgevoerd en op die manier informatie verkrijgen over het verloop van dat onderzoek. Het Belgische dossier biedt ook de mogelijkheid om onderzoeksdaden te stellen in België - en dan meer bepaald verhoren van naasten, slachtoffers of getuigen.
Het kan overigens nuttig zijn om bijkomende expertises uit te voeren naast de onderzoeken die in het buitenland worden uitgevoerd. In geval van een overlijden bijvoorbeeld kunnen de Belgische gerechtelijke autoriteiten een nieuwe autopsie door een Belgische wetsdokter gelasten. Zo kunnen de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de buitenlandse resultaten worden verbeterd.
Ten slotte kunnen de stukken in het Belgische dossier helpen om de slachtoffers een beter inzicht te geven in de feiten en hen bij hun administratieve stappen bij te staan.